عوامل «میراث» تاکید کردند که هدف اصلی از تولید این سریال، نمایش تحول یک روحانی بود که دغدغه مردم و اقتصاد دارد، داریوش کاردان نیز یادآور شد این روزها تفکری در حال کوبیدن تلویزیون است.
خبرگزاری مهر- گروه هنر- آزاده فضلی، عطیه موذن؛ سریال طنز اجتماعی «میراث» تولید شده در مرکز سیمرغ معاونت سیما با روایتی تازه از امید، خودباوری و نقشآفرینی نهادهای مردمی و نخبگان ایرانی از شبکه دو سیما روی آنتن رفته است. این مجموعه ۱۵ قسمتی با رویکردی ملی، با حضور جمعی از بازیگران برجسته سینما و تلویزیون از جمله لعیا زنگنه، داریوش کاردان، ثریا قاسمی، آرش نوذری و امیرحسین صدیق تولید شده است. «میراث» در فضایی واقعگرا و اجتماعی با نگاهی طنز، اهمیت تولید ملی، خوداتکایی اقتصادی نسل جوان و نقش سازنده روحانیت و نهادهای مردمی در پیشبرد مسیر توسعه کشور را بازتاب میدهد.
درونمایه این سریال بر مواجهه یک طلبه جوان با چالشهای پیشبینینشده و تلاش او برای عبور از موانع اقتصادی و اجتماعی متمرکز است؛ مسیری که با همراهی یک استاد روحانی باتجربه و کمک متخصصان کشور تصویر میشود و پیامی از ایمان، امید و حرکت جمعی را به مخاطب منتقل میکند. این سریال تلاش دارد توان ملی و ظرفیتهای داخلی برای ساختن آیندهای روشن را به تصویر بکشد.
به بهانه پخش سریال «میراث» از شبکه دو سیما، میزبان داریوش کاردان بازیگر، امین امانی کارگردان، کمیل سوهانی تهیهکننده، کیاوش زارعطلب نویسنده و بازیگر شخصیت اصلی سریال و وحید شیخزاده بازیگر این سریال بودیم.
در ادامه بخش اول گفتگوی مشروح مهر را با عوامل سریال میخوانید.
* پخش سریال «میراث» گویا با حاشیههایی همراه بود. دلیل تأخیر در پخش چه بود؟ مهمترین حساسیتها درباره چه موضوعاتی بود؟
امین امانی: بله، مدتی پخش سریال به تعویق افتاد. حساسیتها زیاد بود، از جاهای مختلف نظرهای متفاوتی داده شد و در نهایت صلاح دیدند که کار پخش نشود. البته که اگر در زمان خودش پخش میشد، به نظرم بازخورد خیلی بهتری میگرفت. نمی خواهم بگویم خیلی خاص بودیم اما همان جمع بازیگران را الان نمیتوان یکجا در یک سریال داشت! ما حدود ۲۰ بازیگر چهره داشتیم که الان حتی در پلتفرمها هم بهسختی میتوانید کنار هم جمعشان کنید اما در «میراث» حضور داشتند. اگر «میراث» همان موقع روی آنتن میرفت، اتفاقهایی در روند سریالسازی در تلویزیون میافتاد. باید قبول کنیم یکی از دلایلی که الان پلتفرمها چند پله جلوتر هستند، همین اتفاقات است اما مسائل دیگری چون متن، پوشش و خط قرمزها نیز جداگانه مطرح هستند.
مهمترین اتفاق در «میراث» زوم شدن روی شخصیت روحانی جوان (جواد) است. با کیاوش زارعطلب در نظر گرفتیم که روی شخصیت روحانی که تمرکز قصه روی این کاراکتر بود، کار کنیم اما مراقب بودیم هیچ نگاه قومیتی، لهجهای یا منطقهای به کار اضافه نشود تا احساس حساسیت ایجاد نکند. روستا و فضا را عمداً «ناکجاآباد» طراحی کردیم تا کسی احساس نکند منظور خاصی وجود دارد. با این حال، برخی ترجیح دادند پخش نشود و الان روی آنتن برود که به اعتقاد من، این اتفاق دیر افتاده است، چراکه اگر در زمان خودش پخش میشد، چندین برابر بازخورد میداشتیم. خداراشکر که الان سریال در حال پخش است و من این پخش را حاصل تلاشهای آقای سوهانی میدانم و تشکر میکنم. وقتی «میراث» به آرشیو منتقل شد، من ناامید شدم و سراغ ساخت سریال «راز ناتمام» رفتم.
* اگر امروز سریال «میراث» را میساختید، چطور ساخته میشد و چه مواردی را به آن اضافه و چه تغییراتی در سریال ایجاد میکردید؟
امین امانی: خیلی چیزها فرق میکرد. جامعه، نوع نگاه مردم و حتی زبان گفتگوها تغییر کرده است. در آن زمان متن سریال برای خودش شعارها و مفاهیم اجتماعی داشت که امروز باید بازنویسی میشد. نگرش و نگاه جامعه نسبت به اقتصاد، کار و حتی مسئولیت حاکمان عوض شده و قطعاً اگر امروز میساختیم، نسخه متفاوتی میشد و حرفهای مان برای امروز مطرح میکردیم.
مهمترین اتفاق در «میراث» زوم شدن روی شخصیت روحانی جوان (جواد) است. با کیاوش زارعطلب در نظر گرفتیم که روی شخصیت روحانی که تمرکز قصه روی این کاراکتر بود، کار کنیم اما مراقب بودیم هیچ نگاه قومیتی، لهجهای یا منطقهای به کار اضافه نشود تا احساس حساسیت ایجاد نکندایده اصلی از سوی کیاوش زارعطلب مطرح شد که در نهایت نیز توسط خودش نوشته و پرداخته شد. از همان ابتدا که فیلمنامه را خواندم به کیاوش گفتم که ممکن است چالشبرانگیز باشد. از طرف دیگر هر کدام از بازیگران نیز که متن را خواندند نتوانستند آن را قبول نکنند و بدون چانهزنی پای کار آمدند. همچنانکه بازیگران در حال حاضر نیز تنها چیزی که با آن ترغیب به حضور در تلویزیون میشوند، متن خوب است.
* شاید به همین دلیل است که برخی معتقدند پلتفرمها از تلویزیون پیشی گرفتهاند. نظر شما چیست؟
امین امانی: بله، دلیلش حاکم بودن همین فضاهاست. محدودیتها و محافظهکاریها باعث میشود پلتفرمها چند پله جلوتر از تلویزیون باشند. کارگردان و بازیگر حالا سراغ رسانهای میروند که آزادی بیشتری دارد و متنهای بهروزتری تولید میکند.
* آقای سوهانی لطفاً کمی درباره سریال «میراث» و اینکه چطور شد تهیهکنندگی آن را قبول کردید و اینکه چه شد سریال زیرنظر مرکز سیمرغ و نه سیمافیلم به پخش رسید، توضیح بدهید.
کمیل سوهانی: برای سریال «میراث» مرحله تولید مجدد داشتیم. پس از ارائه کار در مرکز سیمرغ، تصویربرداریهای جدیدی صورت گرفت و تدوین مجدد، اصلاح رنگ و نور و ساخت تیتراژ جدید انجام شد. در واقع این مجموعه، یک روند کامل بازتولید و تولید تازه را تجربه کرد؛ تصاویر جدیدی ضبط و در میان بخشهای قبلی قرار داده شد تا کیفیت کار ارتقا پیدا کند. امیدواریم این بازتولید و تغییرات انجامشده در نسخه نهایی کاملاً برجسته و قابلتوجه باشد.
اینکه چرا سریال با حمایت مرکز سیمرغ پخش شد، به نظر من اینکه سریال به پخش رسیده مهم است و اتفاق خوبی محسوب میشود.
* آقای زارعطلب، با توجه به اینکه برخی فضاهای مجموعه کمی تداعی کننده آثاری همچون «مارمولک» و «صاحبدلان» بود، دیالوگهای متفاوتی را شاهدیم. ایده اصلی این اثر از کجا شکل گرفتهاست و آیا از دیگر آثار الهام گرفتهاید؟
کیاوش زارعطلب: از اوایل دهه ۸۰ نمایشنامه مینوشتم و اجرا میکردم. دغدغهام بیشتر بر آثار مذهبی منطبق با فضای فرهنگی بود. بعدها وارد فیلمنامهنویسی شدم و در سالهای ۹۳ و ۹۴ با مجموعه شاهد همکاری داشتم. در یکی از فعالیتهای جهادی، روحانی فعالی را دیدم که متأسفانه بعدها از دنیا رفت. او الهامبخش من برای خلق شخصیت اصلی «میراث» بود. در ابتدا به دنبال طرح تضادهای فرهنگی و مذهبی بودم اما کمکم محور دغدغهام به سمت کار و چرخش اقتصادی رفت.
هدف اصلی ساخت و نمایش سریال «میراث» تحول یک روحانی بود؛ شخصیتی که از بحث مذهبی فراتر میرود و در میدان عمل، دغدغه مردم و اقتصاد را دارد. روحانیای که میفهمد فقط منبری نیست، بلکه باید در بهبود زندگی مردم سهم داشته باشد. «میراث» فقط یک سریال نیست، یک نگاه اجتماعی است به اینکه چطور هرکدام از ما از روحانی تا کارگر در چرخش اقتصاد و اخلاق جامعه نقش داریمدر این چرخه اقتصادی فقط مشکل از مدیران نیست بلکه بخش مهمی از آن، فرهنگی و حاکمیتی است. باید در روایتهایمان نشان دهیم افراد در هر سطحی از جامعه چگونه با گذشت، همکاری و تغییر نگرش میتوانند «چرخ اقتصاد» را به حرکت درآورند.
احساس کردم وارد این فضا شوم و امروز نیز در کارهایی که انجام میدهم، موضوع شغل از اهمیت زیادی برخوردار است، چون احساس میکنم وقتی شغل باشد، جامعه نفس میکشد. وقتی شغلی نباشد، یکی از دلایلی که چرخه اقتصادی نمیچرخد، نظام فکری فرهنگی است و اتفاقاً در سریال به همین دلیل، ۲ روحانی داریم که اگر یکی اشتباه کرد، دیگری گوشزد کند.
* یعنی هدف شما صرفاً روایت یک قصه از روحانی نبود؟
هدف اصلی ساخت و نمایش سریال «میراث» تحول یک روحانی بود؛ شخصیتی که از بحث مذهبی فراتر میرود و در میدان عمل، دغدغه مردم و اقتصاد را دارد. روحانیای که میفهمد فقط منبری نیست، بلکه باید در بهبود زندگی مردم سهم داشته باشد. «میراث» فقط یک سریال نیست، یک نگاه اجتماعی است به اینکه چطور هرکدام از مااز روحانی تا کارگر در چرخش اقتصاد و اخلاق جامعه نقش داریم. به نظرم این «میراث»، یعنی ایمان، فهم و کار، هنوز جای گفتن دارد. آقای کاردان در نقش حاج توسل هیچوقت نمیگوید متخصص شغل است بلکه میگوید وقتی جامعه به روحانی اعتماد دارد، روحانی هم میتواند به مردم اعتماد کند، هر کسی با هر سلیقه و تفکر و نگرشی. در سریال «میراث» هم همین را نشان دادیم؛ جامعهای که فقط با کار واقعی و عمل جهادی زنده میماند، نه با شعار.
از قسمت ششم به بعد یکسری ساختارشکنیهایی در دیالوگها داریم بهویژه در دیالوگهای آقای کاردان (حاج توسل) که در راستای تحول روحانی جوان (جواد) است.
* در سریال ۲ شخصیت روحانی با محوریت گفتگو و اصلاح رفتار معرفی میشوند. این تقابل چه پیامی دارد؟
کیاوش زارع طلب: ما ۲ روحانی داریم؛ یکی خطا میکند، دیگری گوش میدهد و اصلاح میکند. این تضاد برای من کلید فهم وضعیت امروز جامعه است. روحانیای که فقط منبر میرود و نقد نمیشود، کارکرد واقعی ندارد. ما نیاز داریم به کسی که بشنود، گفتگو کند و از خود بگذرد تا چرخ جامعه بگردد.
من برای اینکه یک شخصیت را نمایش دهم، باید به تک تک درام شخصیتهایی که حول محور آن شخصیت هستند، فکر کنم و در تمام کارهایم باید تحول را به نمایش بگذارم. در واقع، وظیفه یک نویسنده است که یک شخصیت از یک نقطه به نقطهای دیگر، چقدر دچار تحول شخصیتی میشود و این تحول را به نمایش بگذارد. ما موظفیم شخصیتها را چه خاکستری چه سفید نشان دهیم؛ با فراز و فرود، نه تکبعدی و شعاری. هر کاراکتر باید نقشی مؤثر در درام داشته باشد، حتی اگر کوچک. ضعف بسیاری از فیلمنامهها همین است که این رشد شخصیتی را نادیده میگیرند.
خواستیم در «میراث» بگوییم این نگاه حاکمیتی نسبت به روحانیت وجود دارد اما چیزی که مهم است، وظایف این روحانی در قبال جامعهاش است و بخشی از مخاطبان این سریال، روحانیونی هستند که دلسوز جامعه هستند و قطعاً مسائل جامعه به آنها مربوط است
وظیفه من در «میراث» این بود که ترکیب روحانیت، سرمایهدار، کارگر، متخصصان و روستا را داشته باشم. امروز در جایی که زندگی میکنیم، چرخ صنعت نمیچرخد و مردم این موضوع را حاکمیتی قلمداد میکنند؛ از نظر من و شخصیتهایی که خلق کردم، جواد و حاج توسل حاکمیت هستند و از جایی به بعد، جواد میپذیرد که جزئی از حاکمیت است و رفتارش، رفتار حاکمیتی است و باید ایثار و گذشتی انجام دهد تا این نگاه حاکم تغییر کند. در این سریال خواستیم بگوییم این نگاه حاکمیتی نسبت به روحانیت وجود دارد اما چیزی که مهم است، وظایف این روحانی در قبال جامعهاش است و بخشی از مخاطبان این سریال، روحانیونی هستند که دلسوز جامعه هستند و قطعاً مسائل جامعه به آنها مربوط است.
* بخشهایی از سریال به چالش درونی شخصیت روحانی و مفهوم حاکمیت میپردازد. نگاه شما به جایگاه روحانیت در جامعه امروز چیست؟
کیاوش زارعطلب: نگاه من اخلاقی و انسانی است، نه سیاسی. ما همه در این کشور، چه روحانی باشیم یا نه، به نوعی وظیفه حاکمیتی داریم چون در خانه زندگی میکنیم. روحانی دقیقاً چنین نقشی دارد چون مردم او را به عنوان بخشی از ساختار حاکمیت میشناسند، باید دوچندان پاسخگو باشد.
در فضایی که گاه مسئولیتپذیری کمرنگ است، این نوع نگاه بر اساس مسئولیت ۲ چندان میشود که سخت است. من معتقدم هر ایرانی ۲ وظیفه دارد؛ یکی بهعنوان شهروند، دیگری بهعنوان صاحب این سرزمین. روحانی البته مسئولیت سنگینتری دارد. چون مردم او را نماد میدانند. همانطور که در سریال میگویم: «منِ روحانی باید هزار برابر دیگران دلسوز باشم، نه برای مقامم، به دلیل لباسی که تنم است».
* آقای کاردان، با توجه به اینکه در طی سالها ممنوعیت، محدودیت و حساسیتی نسبت به نقش روحانی در تلویزیون علیرغم سینما وجود داشته که البته الان تقریباً کم رنگ تر شده است، آیا از دیدگاه شما که هم مولف هستید و هم بازیگر و هم طنز را میشناسید، نقش روحانی هنوز میتواند آن ضربه را داشته باشد و برای بازیگران تاثیرگذار باشد؟ لطفاً درباره حضورتان در نقش روحانی سریال «میراث» و نگاه خود به این نوع نقشها هم توضیح دهید.
داریوش کاردان: من این مورد را از نگاه شخصی خودم در کسوت یک بازیگر عرض میکنم که هر نقشی که ظرفیت گفتن داشته باشد و فرصتی برای انتقال اندیشه و آموزش به مخاطب ایجاد کند، برای من که ذات انتقادگر دارم، ارزشمند است چراکه فرقی نمیکند نقش روحانی باشد یا پلیس، معلم، کارگر یا حتی شخصیتی منفی، بلکه برایم بعد آموزشی نقش مهم است. همواره نگاهی انتقادی به جامعه و مسئولیت انسانها دارم و اگر بدانم نقشی فرصت بیان واقعیتها و تلنگر به مردم و مسئولان را دارد، قطعاً آن را میپذیرم و فرقی نمیکند قاتل امیرکبیر باشم یا قوام شیرازی باشم یا پلیس. این نقش جا دارد که من خودی نشان دهم یا از طریق این نقش، حرفی را مطرح کنم.
آقای امانی در جریان است که من در این سریال بخشی از حرف دل خودم را نیز با کسب اجازه، بیان کردم، نه اینکه دیالوگی اضافه کرده باشم، بلکه جمله را به گونهای بیان کردم که معنی دیگری هم تداعی کند همچنانکه کارکرد طنز و انتقاد همین است. بنابراین گاهی با طنز، گاهی جدی یا حتی با لحظههای احساسی، تلاش کردم نکاتی را منتقل کنم. بعضی جملات را بهگونهای بیان کردم که چند معنا از آن برداشت شود؛ این ویژگی طنز انتقادی است. من هر نقشی که چنین قابلیتی داشته باشد، میپذیرم و بازی میکنم.
* فکر میکنید الان نسبت به تلویزیون در سطح جامعه گارد وجود دارد، این رسانه میتواند تاثیرگذاری مدنظر شما را داشته باشد؟ شما فکر میکنید این روزها چقدر مخاطب همراه با تلویزیون است؟
کاردان: بله، حتی واکنش مردم نسبت به برنامههای تلویزیون الان خیلی کم شده است، همچنانکه سالهای دور وقتی یک نقش کوچک یا نریشن داشتم، بازخوردهای فراوانی داشتم اما الان چنین نیست. من فکر میکنم این نتیجه، حاصل تلاشهای طاقتفرسای عدهای است که به صورت شبانهروزی تلویزیون را کوبیدند و به پایین آوردند!
در پلتفرمها هم وضعیت جالب نیست؛ چند بازیگر از نگاه ما مقدس و بزرگ مانده بودند که نرقصیده بودند که دیشب دیدم یکی از این بزرگان در حال رقص است. این به چه معناست؟ مشخص است که یک تفکری در حال کوبیدن تلویزیون است و پلتفرم را پر و بال میدهد تا بالا بیاید که این نگاه بدبینانه است اما خوشبینانه قضیه این است که بالاخره بوی قرمه سبزی از ۱۰ خانه آنطرفتر هم به مشام میرسد. به نظر من سریال «میراث» در همان چند قسمت اول، مخاطبان خودش را پیدا کرد. من پیامهایی از سوی برخی دوستان داشتهام که خیلی جالب است؛ با این مضمون که «من تلویزیون نمیدیدم اما برای تماشای تو مجبور شدم تلویزیون ببینیم». به نظر من این موضوع خیلی قشنگ است.
در دورهای قرار داریم که مردم خسته و گرفتارند و دیگر حوصله نقدهای مستقیم را ندارند و طنز میتواند راهی مؤثر برای طرح مسائل جدی باشد. اما متأسفانه در رسانه ملی گاهی این ظرفیت نادیده گرفته میشود
به نظر من، با تمام این شرایط و وقتی خداداد عزیزی در پخش زنده تلویزیون، الفاظی را بیان میکند، وقتی رقص در پلتفرم زیاد شده است، وقتی مهمانیهای آنچنانی میبینیم، حالا سریالی هم در حال پخش است و ما به همین امیدواریم که در این وانفسا در حال حرف زدن درباره مسائلی هستیم که سالهای سال به دلایل متعددی تعطیل بوده است. اول اینکه مردم حوصله ندارند بخواهند در مورد یکسری موارد فکر کنند و دوم اینکه عدهای با لباسهای مختلف مشغول کارهای دیگری هستند و فراموش کردند لباس روحانی، نظامی یا … بر تن دارند. این همان نکتهای است که حاج توسل در «میراث» به جواد متذکر میشود؛ «میخواهی از خودت دفاع کنی، لباست را در بیاور و برو وسط روستا». این اشارهای خیلی بزرگ است که خیلیها باید لباسهای فرمشان را دربیاورند و بعد با مردم صحبت کنند. خیلیها فراموش کردند چه وظایفی برعهده دارند و این موضوع، کوچکترین تلنگری است که سریال «میراث» میتواند بزند و از نظر من اتفاق مبارکی است.
در دورهای قرار داریم که مردم خسته و گرفتارند و دیگر حوصله نقدهای مستقیم را ندارند و طنز میتواند راهی مؤثر برای طرح مسائل جدی باشد. اما متأسفانه در رسانه ملی گاهی این ظرفیت نادیده گرفته میشود. برخی برنامهریزیها باعث شده مخاطب دلزده و فضای آموزشی و فرهنگی تلویزیون تضعیف شود.
مشکل امروز ما نه حجاب است و نه رقص؛ مسئله این است که برخوردها یکسان نیست. اگر قرار است قانونی وجود داشته باشد، باید برای همه باشد. بسیاری از مردم به دنبال آرامش و صداقت هستند، نه نمایش ظاهری ایمان. وقتی مردم احساس عدالت و امنیت نکنند، هر نماد دینی و فرهنگی تأثیر خود را از دست میدهد. این سریال در پی آن است که بگوید روحانی یا هر فرد مسئول، باید در زندگی روزمره مردم حضور و نقش فعال داشته باشد؛ از حل مشکلات روستا گرفته تا رسیدگی به امور اجتماعی. در واقع، سریال یادآوری میکند که هرکس وظیفهای در قبال جامعه دارد و باید مسئولیت خود را بهدرستی انجام دهد. هیچ اثری بینقص نیست اما همین که امروز اثری با زبان طنز به طرح مسائل اجتماعی میپردازد و به مخاطب تلنگر میزند، ارزشمند است. هدف ما نه تبلیغ صرف است و نه تخریب؛ بلکه گفتگو، آموزش و بیدارسازی از مسیر هنر است.
ادامه دارد …
کد خبر 6688360 
آزاده فضلی
-
فرماندار دشتی: مشکلات آبرسانی رفع شود
-
گلزن پرسپولیس محروم شد
-
بقایی: تعامل با آژانس انرژی اتمی طبق قانون مصوب مجلس ادامه دارد
-
عصبانیت اوسمار از مدافعان پرسپولیس در روز «پیام تیم ملی» هواداران!
-
رضایی نسب : اسدلی و امینالله برفی هستند
-
بهبود شرایط پیستهای اسکی اردبیل برای میزبانی مسابقات جهانی
-
مخالفت قضات اسرائیلی با لغو جلسه دادگاه نتانیاهو
-
احدیعالی: امنیت غذایی و سلامت جامعه در گرو نقشآفرینی بانوان است
-
کسب ۳ امتیاز شیرین تراکتور با برد پیکان
-
صعود موقت تراکتور در جدول/ پیکان باز هم شکست خورد
-
ورود سامانه بارشی جدید به کشور از سهشنبه؛ صدور هشدار قرمز هواشناسی
-
بارش در ۱۵ استان کشور ادامه دارد؛ هشدار سیلاب صادر شد
-
کاهش محسوس دما؛ همدان برفی میشود
-
هشدار قرمز هواشناسی برای فارس صادر شد
-
ولیعهد عربستان خواستار خرید باشگاه بارسلونا شد
-
تیراندازی در مراسم یهودیها در استرالیا؛ ۷۰ نفر کشته و زخمی شدند+فیلم
-
امشب آخرین مهلت ثبتنام آزمون کارشناسی ارشد ۱۴۰۵؛ ثبتنام ۳۰۰ هزار نفر
-
هشدار قرمز برای بارندگی شدید و طغیان رودخانه ها در هرمزگان
-
خوزستان از سه شنبه بارانی می شود
-
سامانه بارشی جدید وارد لرستان میشود
-
روزنامههای ورزشی یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای اقتصادی یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای صبح یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای ورزشی شنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای اقتصادی شنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۴
- تور شفق قطبی
- تعمیر کامپیوتر تهران
- ایمپلنت دندان
- استعلام شرکت با کد ملی
- آلپاری
- تبلیغات گوگل ادز
- فروش خودرو کارکرده
- خرید دستگاه تصفیه آب
- تبلیغ در گوگل
- چاپ کارت ویزیت
- سرور اچ پی
- تور شفق قطبی اقساطی
- خرید دام زنده
- مهرینو
- تهران تایمز
- روزنامه آگاه
